مقدمه
محصولات نانو به‌طور قابل توجهی در تمامی لحظات زندگی ما حضور دارند. ازکرم‌های ضد آفتاب گرفته تا سلول‌های خورشیدی و انرژي‌های تجدیدپذیر، همه‌وهمه محصولاتی هستند که تحت تاثیر فناوری نانو قرار گرفته‌اند. ما در ادامه این نوشته می‌خواهیم شما را با برخی از محصولات پرکاربرد در زندگی روزمره که با استفاده از تکنولوژی نانو ساخته می‌شوند، آشنا سازیم. پیشنهاد می‌کنیم اگر علاقه‌مند به دنیای گسترده نانو فناوری هستید این مقاله را تا آخر بخوانید.
۱. کرم‌های ضد آفتاب
بسیاری از کرم‌های ضد آفتاب حاوی نانو ذرات اکسید روی یا اکسید تیتانیوم هستند. در فرمولاسیون کرم‌های ضدآفتاب گذشته و قدیمی از ذرات با اندازه‌های بزرگ‌تری استفاده می‌کردند. این موضوع سبب می‌شد که اکثر کرم‌های ضدآفتاب رنگی متمایل به سفید داشته باشند.
با ریزترشدن ذرات مورد استفاده در کرم‌های ضد آفتاب، رنگ سفید کم‌تر دیده شده یا اصلا به چشم نمی‌آید. همچنین نانو ذرات در برابر پرتو UV حاصل از نور خورشید از پوست انسان محافظت می‌کنند.
۲. شیشه‌های خود تمیز شونده
شرکتی به نام پیلکینگتون (Pilkington) محصولی را به نام اکتیوگلس (Activ Glass) ارائه کرده‌است که در آن از نانو ذرات برای ساخت فتوکاتالیز و آب‌دوست بودن شیشه استفاده می‌کند. اثر فوتوکاتالیستی به این معنی است که وقتی اشعه ماورا بنفش از نور خورشید به سطح شیشه برخورد می‌کند ، ذرات نانو انرژی گرفته و شروع به تخریب و از بین‌بردن مولکول‌های آلی موجود روی سطح شیشه (به عبارت دیگر خاک) می‌کنند. از طرفی آب‌دوست بودن به این معنی است که وقتی آب با لیوان تماس پیدا کرد، به‌طور مساوی روی شیشه پخش میشود. آب‌دوست بودن شیشه به شسته‌شدن یکنواخت و کامل شیشه و سطوح دیگری که آب‌دوست هستند، کمک شایانی می‌کند.
۳. باندپیچی‌های ضد میکروبی
دانشمندی به نام رابرت بورل، روشی را برای تولید باندهای ضد باکتری با استفاده از ذرات نانو نقره ایجاد کرده‌است. این امر به‌دلیل خاصیت ضد میکروبی نانوذرات نقره اتفاق می‌افتد. بدین ترتیب یون‌های نقره تنفس سلولی میکروب‌ها را مسدود می‌کنند. به عبارت دیگر، نقره، سبب از بین رفتن و تخریب سلول های مضر میشود.
۴. سلول‌های خورشیدی و انرژی‌های تجدیدپذیر
مشخص است که امروزه تولید انرژی از طریق روش‌های نوین به‌دلیل کمبود ذخایر سوخت‌های فسیلی و افزایش سریع گازهای گلخانه‌ای از اهمیت اساسی در زندگی انسان برخوردار است. با این حال، تولید محصولات با انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از جدی‌ترین چالش‌های تکنولوژی در عصر حاضر است.
محصولات نانو با انرژي‌های تجدیدپذیر بیشتر شامل سلول‌های خورشیدی، سلول‌های سوختی، باتری و… می‌باشند. به‌عنوان مثال نانوذراتی مانند پالادیوم، زیرکونیوم، اکسید کبالت، نیکل و همچنین گرافیت، رایج‌ترین ساختارهای نانو هستند که سلول‌های سوختی‌ای را با ثبات حرارتی، هدایت الکتریکی، فعالیت کاتالیزوری و مقاومت در برابر اکسیداسیون فراهم می‌آورند.
۵. پوشاک
امروزه دانشمندان از نانو ذرات برای تولید لباس‌هایی با کیفیت بهتر استفاده می‌کنند. به عنوان مثال با پوشاندن پارچه‌ها با لایه نازکی از نانوذرات اکسید روی، تولید کنندگان صنایع پوشاک می‌توانند لباس‌هایی ایجاد کنند که از اشعه ماورا بنفش محافظت بهتری داشته باشد. همچنین برخی از لباس‌ها دارای نانوذراتی به صورت پرز یا موهای ریز هستند که به دفع آب و مواد دیگر کمک کرده و باعث می‌شوند مقاومت پارچه در برابر لک‌شدن افزایش یابد.
نتیجه
محصولاتی که در ساخت آن‌ها از فناوری نانو استفاده میشود، معمولا هر روز تولید و به بازار عرضه می‌شوند. شیشه‌های خود تمیز شونده، مواد آرایشی و بسیاری دیگر از محصولات با استفاده از فناوری نانو تولید و ساخته می‌شوند. طولی نخواهد کشید که هزاران محصول دیگر را خواهیم دید که از فناوری نانو بهره می‌گیرند. از ریزپردازنده‌های اینتل گرفته تا نانو باتری‌ها و خازن‌هایی با ضخامت تنها چند نانومتر.
با وجود آن‌که دنیای تکنولوژی نانو بسیار هیجان‌انگیز است و قلب را به تپش وامی‌دارد اما علم و دانشی که اکنون بشر از آن برای ساخت محصولاتی با فناوری نانو استفاده می‌کند، تنها، قطعه یخ کوچکی است از کوه یخی که اکنون بر روی قله‌ی آن ایستاده‌ایم.