تفاوت فسفرسانس و فلوئور سانس

فسفرسانس و فلوئورسانس پدیده هایی هستند که در آنها یک ماده خاص که بطور عام به آن فسفر گفته میشود پس از قرار گرفتن در مقابل نور مرئی یا غیر مرئی یا حرارت ( تحریک شده ) این انرژی را در خود ذخیره می کند و سپس آن انرژی را بصورت طیفی از امواج مرئی در طول مدت زمانی منتشر می کند. اگر این بعنوان شباهت این دو پدیده باشد، تفاوت آنها در اختلاف زمانی بین این دو دریافت و تابش یا به عبارت دیگر دوام تابش است . اگر زمان تحریک کمتر از ۱۰ به توان ۸- ثانیه باشد، این پدیده را Fluorescent می نامیم و اگر زمان تحریک بیش از ۱۰ به توان ۸- ثانیه باشد آن را Phosphorescent می نامیم. به عبارتی در فسفرسانس تحریک طولانی تر و تشعشع طولانی تر و در فلوئورسانس تحریک کوتاهتر تر و تشعشع کوتاهتری تری داریم. در فلوئورسانس که نمونه آن نور مهتابی یا صفحه تلویزیون است تابش آنی است و تقریبا بلافاصله بعد از قطع نور تمام می شود. در حالی که در فسفرسانس ماده بعد از قطع نور نیز تا مدتی به تابش ادامه می دهد که مقدار آن بسته به ماده مورد استفاده می تواند از چند ثانیه تا چندین روز طول بکشد. 

مواد فسفرسانس و فلوئور سانس چگونه ساخته می شوند؟

برای ساختن مواد درخشنده در تاریکی باید فسفری وجود داشته باشد که با استفاده از نور معمولی انرژی بگیرد و طول تابش ان زیاد باشد. برای مثال دو فسفری که این ویژگی ها را دارند مثل ( Zinc Sulfide ) و ( Strontium Aluminate ). که ( Strontium Aluminate ) برای طول تابش بیشتر بهتر است. این مواد را با پلاستیک مخلوط میکنند و مواد درخشنده در تاریکی را می سازند. بعضی مواقع ممکن است شما موادی را ببینید که میدرخشند ولی به انرژی احتیاجی ندارند! یکی از آن مثالها روی عقربه های ساعتهای گران قیمت است. در این ساعت ها فسفر با یک عنصر رادیو اکتیو مخلوط شده (مثل رادیوم- radium) که آن عنصر با انتشار رادیو اکتیو  مرتبا به فسفر انرژی می دهد.

لامپ های فلوئورسنت:

در این لامپها یک تخلیه ی الکتریکی در محیطی از بخار جیوه و یک گاز خنثی ( مانند آرگون ) انجام می شود. بخار جیوه بر اثر این تخلیه ی انرژی و جذب این انرژی، شروع به تشعشع می کند و طول موج این تشعشع ۲۵۳۷ آنگستروم است که در محدوده ی طیف UV ( فرا بنفش ) است.
از دیگر سوی، دیواره ی داخلی لامپ را با مواد فسفرسنت پوشش می دهند و این مواد توسط اشعه ی UV تحریک شده، نور مرئی تابش می کنند. در دهه ی ۱۹۴۰ این پوشش Zn2SiO4 (سیلیکات زیرکونیم) بود و از Mn بعنوان Activator استفاده می کردند. بعدها یک محلول فسفاتی به صورت Ca5.(PO4)3.(Cl,F).Sb3+ion.Mn2+ion – که Sb3+ion یعنی یون ۳ بار مثبت آنتیموان – استفاده شد که Activator ان، Sb ( آنتیموان ) بود.

تفاوت درخشش مواد فسفرسانس و فلوئورسانس به زبان ساده

محصولاتی که با استفاده از مواد فسفرسانس ساخته شده اند با هر منبع نوری اعم از نور خورشید، لامپ، مهتابی و … شارژ می شوند، این مواد نور را در خود ذخیره کرده و در تاریکی طی یک مدت زمانی نور جذب شده را انتشار می دهند و درخشان هستند. از طرفی محصولات فلورسنت تنها در حضور نورهای UV (اشعه ماورابنفش) درخشان هستند و با قطع منبع نور درخشان بودن و نوردهی در تاریکی از بین خواهد رفت.

در سایت ها و فروشگاه های بسیاری مواد فلورسنت به عنوان شب تاب فسفرسانس فروخته می شود و مشتری ناآگاه از این تفاوت گمان می برد که این محصول با نور محیط شارژ شده و شب تاب است، بهتر است خریداران و فروشندگان به این تفاوت آگاهی داشته باشند تا خرید با آگاهی بیشتری داشته باشند.

طیف نور مواد فسفرسانس وفلوئورسانس

مواد فسفرسانس می توانند طیف نور سبز و آبی داشته باشند در حالیکه مواد فلورسنت در حضور تشعشع نورهای UV طیف نورهای مختلفی اعم از قرمز، زرد، بنفش، آبی و … خواهند داشت. به تصاویر محصولات بلک لایت همیشه دقت کنید، در زمینه این تصاویر نوری بنفش (که همان نورهای فرابنفش هستند) مشاهده خواهید کرد در صورتی که محصولات فسفرسانس در تاریکی به تنهایی درخشان هستند و نیاز به منبع نوری که در محیط وجود داشته باشد ندارند.