مقدمه
فناوری نانو یکی از جدیدترین و مهم‌ترین فناوری‌هایی است که در حال حاضر به‌طور قابل توجهی در حال گسترش است. امروزه انواع مختلفی از منسوجات با کارایی بالا با استفاده از تکنیک‌های مختلفی پوشش‌دهی و ساخته می‌شوند. همچنین الیاف یا پارچه با استفاده از ذرات با اندازه نانو فرآورش و تولید می‌گردند. این منسوجات نانو مهندسی، بخش عظیمی از محصولات پارچه‌ای مانند لباس‌های محافظ، منسوجات هوشمند، منسوجات بهداشتی، جلیقه ضد گلوله یا لباس‌هایی با عملکرد خاص مانند لباس ضد آب یا لباس ضد چروک را پوشش می‌دهند.
فناوری نانو، الیاف‌ها و لباس‌هایی را برای انسان فراهم کرده‌است که هم خواص پیش پا افتاده‌ای مانند راحتی و نرمی را به همراه دارد و هم خواص و ویژگی‌های مدرن‌تری مانند ضدآب بودن و ضدچروک بودن را به انسان ارائه می‌دهد.
فناوری نانو آینده‌ای بسیار امیدوارکننده و درخشانی را برای صنایع نساجی به‌ارمغان آورده است. ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد و جدید نانومواد، به‌دلیل داشتن پتانسیل اقتصادی بسیار زیاد، نه تنها توجه دانشمندان و محققان بلکه توجه صنعتگران را نیز به خود جلب کرده است.
کاربرد منسوجات نانویی
منسوجات فناوری نانو امروزه در بسیاری از لباس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این لباس‌ها از مد گرفته تا لباس‌های محافظتی برای شعل‌های مختلف را شامل می‌شود. استفاده از فناوری نانو در منسوجات مجموعه‌ای از خواص با قابلیت بهبود و توسعه را فراهم آورده است.
کاربرد نانو منسوجات در پزشکی
از پارچه‌های نانویی می‌توان بر روی سطح برای کاربرد مهندسی بافت، دارورسانی یا درمان‌های موضوعی، مانند استفاده از کیتین برای ترمیم زخم، استفاده کرد. با استفاده از ذرات در اندازه نانو، تعداد ذرات در واحد سطح افزایش می‌یابد و بنابراین می‌توان اثرات ضد باکتری را به حداکثر رساند. به‌عنوان مثال از ذرات نانو نقره می‌توان در طیف وسیعی از محصولات بهداشتی مانند پانسمان برای سوختگی پوست و محل‌های دیگری نیز استفاده کرد.
کاربرد منسوجات نانویی در تولید لباس زیر
با توسعه نانو الیاف تولید پارچه های بهداشتی برای لباس زیر نیز آغاز شد. چندین شرکت از این نوع الیاف جدید برای تولید لباس‌های ضد بو استفاده می‌کنند، مانند جوراب، لباس زیر و غیره. به‌عنوان مثال، جوراب‌های که حاوی نانو ذرات نقره هستند، بوی بد پا را به حداقل می‌رسانند.
کابرد منسوجات نانویی در حفاظت از انسان
الیاف نانو کربن و نانو ذرات کربن سیاه از موادی هستند که به‌عنوان فاز تقویت‌کننده در کامپوزیت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر دو ماده نانویی نام برده در بالا یعنی الیاف نانو کربن و نانو ذرات کربن سیاه، در صورت استفاده در کامپوزیت به‌عنوان تقویت‌کننده، مقاومت شیمیایی و هدایت الکتریکی بالایی را ایجاد می‌کنند. الیاف کامپوزیت با ذرات رس یا اندازه ذرات رس نانو (سیلیکات آلومینو هیدراته) به‌عنوان تاخیرانداز شعله عمل کرده و قدرت انسداد اشعه ماورا بنفش را از خود نشان داده و همچنین در برابر مواد شیمایی بی‌اثر است و با آن‌ها واکنش نمی‌دهد.
به مسنوجاتی که الیاف آن‌ها خاصیت انسداد اشعه ماورا بنفش را داشته باشند، منسوجات محافظت کننده از اشعه ماورا بنفش می‌گویند. این منسوجات علاوه‌بر کاهش خطر آسیب پوستی ناشی از قرارگرفتن در نور خورشید نیز انسان را از آسیب‌های ناشی از اشعه ماورا بنفش محافظت می‌کنند. بدین منظور یک لایه نازک از نانوذرات TiO2 روی سطح پارچه پنبه ای تصفیه شده تشکیل می‌دهند که محافظت بسیار خوبی در برابر اشعه ماورا UV بنفش ایجاد می‌کند.
نتیجه‌گیری
کاربرد فناوری نانو روز‌به‌روز در زمینه‌های مختلف ازجمله صنایع نساجی در حال رشد است. همچنین پتانسیل قابل توجهی برای کاربردهای مفید فناوری نانو در صنایع نساجی وجود دارد. استفاده از فناوری نانو در منسوجات می‌تواند خصوصیات و مقادیر فرآوری و نساجی محصولات را از نظر اقتصادی گسترش دهد. از این رو تردیدی وجود ندارد که در چند سال آینده، فناوری نانو در هر بخش از صنعت نساجی نفوذ خواهد کرد.